Na podstawie art. 215 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 roku (Dz.U.2018 poz. 2204) odszkodowanie za grunty warszawskie może być przyznane za: gospodarstwo rolne, domy jednorodzinne i działki przeznaczone pod zabudowę jednorodzinną. Możliwość wystąpienia o odszkodowanie przez poprzedniego właściciela lub jego następcę prawnego jest nieograniczona czasowo.
Przyznanie odszkodowania za gospodarstwo rolne jest możliwe na gruntach, które na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (dalej: „Dekret”) przeszły na własność państwa. W celu uzyskania odszkodowania należy wykazać, że grunty były klasyfikowane jako grunty rolne, które stanowiły składnik gospodarstwa rolnego – w rozumieniu ówcześnie obowiązujących przepisów, a gospodarstwo rolne było faktycznie prowadzone (przez byłego właściciela lub jego następcę prawnego), co najmniej do dnia 5 kwietnia 1958 roku.
Odszkodowanie za dom jednorodzinny przysługuje, jeżeli przeszedł on na własność państwa po dniu 5 kwietnia 1958 roku.
W kwestii odszkodowania za działkę przeznaczoną pod zabudowę jednorodzinną, w trakcie podstępowania odszkodowawczego należy wykazać, że działka przed dniem wejścia w życie Dekretu mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 roku.
W praktyce najwięcej wątpliwości pojawia się w postępowaniu o odszkodowanie za działkę przeznaczoną pod zabudowę jednorodzinną. Wykazanie, że działka mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne przed dniem wejścia w życie Dekretu jest problematyczne, bowiem nie wszystkie grunty położone w granicach przedwojennej Warszawy zostały do dnia wejścia w życie Dekretu objęte szczegółowymi planami miejscowymi. Przyjmuje się, że podstawą oceny przeznaczenia nieruchomości są ustalenia planu ogólnego dla Warszawy z 1931 roku, co jest nie zawsze prawidłowe, bowiem istnieje ryzyko, że przejęta nieruchomość mogła być objęta szczegółowym planem zabudowy.
W ramach przyznanego odszkodowania poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni mogą otrzymać pieniężne odszkodowanie albo otrzymać w użytkowanie wieczyste działkę pod budowę domu jednorodzinnego. Zgodnie z panującym orzecznictwem przyznanie odszkodowania powinno nastąpić na podstawie wartości rynkowej nieruchomości na dzień wydania decyzji o odszkodowaniu.
Zespół SRDK posiada doświadczenie w postępowaniach o odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości na gruntach warszawskich.
Autorka: Krystyna Siwicka, Junior Associate, tel. (22) 637 50 36, e-mail: [email protected]
Adrian Kozubowski- Junior Associate SRDK udzielił komentarza w obszernej rozmowie opublikowanej na łamach najnowszego wydania Real Estate Magazine. O niejasności...
15/09/2024Treści dotyczące prawnych aspektów istotnych w procesie inwestowania w nieruchomości, które przygotowali eksperci SRDK - Partner Aneta Walewska- Borsuk oraz...
02/09/2024Czerpiąc z wieloletniego doświadczenia w roli pełnomocnika i doradcy największych polskich firm deweloperskich i analizując przykłady zaskarżanych pozwów w zakresie...
28/06/2024